15.000 bezoekers per jaar en 10.000 bomen
Als een flink aantal mensen veel werk verzetten en je toch het gevoel hebt dat het niet komt zoals je gedacht had, dan is het tijd om opnieuw te kijken. Opnieuw te kijken naar wat tot stand is gebracht in plaats van alleen naar wat je wilde bereiken.
Aan Dik werd de vraag opnieuw gesteld wat hij wil bereiken met zijn inspanningen voor het koor. Het antwoord was: “Zo veel mogelijk mensen laten genieten van deze prachtige muziek”.
En toen begonnen we te tellen, zoveel optredens per jaar, gemiddeld aantal bezoekers en dan een paar optredens voor grote zalen, grofweg 15.000 concertbezoekers per jaar en ieder jaar een nieuwe CD. De Cd’s worden altijd weer grif gekocht na afloop van de concerten.
Het aantal mensen dat van de Cd’s geniet is natuurlijk niet te tellen, maar deze resultaten overziend waren we zelf aardig onder de indruk. Hoe moeizaam het ook af en toe is, dit resultaat stemt tot tevredenheid. 15.000 Mensen kunnen van de muziek genieten en zes gezinnen hebben een inkomen.
De koorleden hebben een visum nodig om over de grens te kunnen. Een visum wordt alleen verstrekt op uitnodiging. De uitnodigende partij stelt zich vervolgens garant voor verblijfskosten en verzekeringen, maar ook voor de terugkeer van de mensen. Dat is natuurlijk een hachelijke zaak. Hoe kan je daar garant voor staan?
De stichting Gireloup nodigt het koor uit en op de vraag aan het koor of wij daar enig risico mee lopen was het antwoord eenvoudig.” Nee, niemand overweegt om Kaliningrad te ontvluchten. Alles en iedereen achter je laten wil je alleen als je geen inkomen hebt en wij hebben een inkomen.”
Een bijeffect van Dik zijn contacten in Kaliningrad is steun aan een project voor straatkinderen en ouderenzorg door de Evangelische Kirche opgezet. Tijdens optredens wordt er, als het gepast is een speciale inzameling gehouden. Die donaties hebben opgeleverd dat er een aantal noodzakelijke goederen aan het kindertehuis geleverd konden worden.

En dan die 10.00 bomen. Ook in Costa Rica wordt hard gewerkt. Ook daar verlopen de dingen veelal moeizaam, maar de finca is intussen een pracht ecopark geworden. Er worden zaden verzameld en in de kwekerij tot boompjes opgekweekt. Er zijn veel inheemse bomen geplant. Laten we die eens tellen! En dan blijken er inmiddels 44 inheemse soorten op de finca te staan. Guanacaste, guayacan, nispero …………… (voor overzichtslijst klik hier)
5000 Bomen op de finca en 5000 bomen in la Garita, de kwekerij is vol. Er zijn alweer veel zaden in potjes gezet en het streven is 5000 bomen per jaar te kweken.
Drie gezinnen hebben een vast inkomen en er is regelmatig los werk waar buurjongens wat mee verdienen.
Ja, opnieuw kijken kan heel wat opleveren dus, wij zijn tevreden.

Hoe is het dit jaar in Costa Rica gegaan?

La Garita
Na veel onderhandelingen is half maart de beslissende stap gezet en de ruim 8 hectare grond in la Garita aangekocht. La Garita is een heel klein dorpje ongeveer 20 kilometer van la Cruz landinwaarts.
De bedoeling van deze aankoop is bomen planten, inheemse soorten op een natuurlijke manier, zodat na uitdunning de authentieke natuur terug is.
Tot grote vreugde van Djolt bleken er een paar grote bomen te staan en al een behoorlijk opschot van o.a. laurel.
Drie trabajadores uit la Garita zijn aan de slag gegaan om de hekken te fiksen en een ronda (schone rand langs het hek) te hakken. Daarna kwam het “schoonmaken”, het weghakken van de bush aan de beurt, een weerkerend werk. De eerste schoonmaakronde was de ergste omdat op het terrein erg veel slangen woonden en omdat de koeien heel veel teken hadden achtergelaten. Maar er zijn nu een aantal goede paden en het aantal slangen is drastisch verminderd. Je kunt nu dus aardig veilig naar de kreek die langs de achtergrens loopt. Op het uiterste puntje van het terrein, komen twee kreken samen vandaar dat het terrein de naam Confluencia gekregen heeft. De kreken bevatten het hele jaar door water.
Eén van de trabajadores blijft voor ons werken; Jon. Hij woont in la Garita, met vrouw en een aantal kinderen. Djolt en Oscar (de vaste kracht op de finca) werken daar ook 1 dag per week. Een gedeelte van de bomen is nu aangeplant en de bedoeling is de komende jaren 5000 bomen per jaar in de grond te zetten.

De vissersboot en Yerson
Plannen en begrotingen zijn handig, maar er is altijd een post onvoorzien. Wat niemand had kunnen voorzien is dat het afgelopen jaar de baai voor vissers niet meer interessant is. De baai is leeg! Nou ja leeg…… je wilt niet weten wat er allemaal zwemt. Hoe langer we hier zijn hoe meer stekende en bijtende soorten we in het water ontdekken. Er zijn meer pijlstaartrogjes dan ons lief is. Vooral op het strand waar de kitesurfers hun sport beoefenen. Daar wordt regelmatig iemand gestoken. Je gaat er niet dood aan en het is na een paar uur weer over, maar het schijnt toch erg veel pijn te doen en dus lopen we alleen nog maar schuifelend het water in en gaan zo snel mogelijk plat.
En tja, dan ligt er af en toe iets op het strand waarvan je voorzichtig vraagt of er daar veel van rondzwemmen en de krokodil die bij de kitesurfers rondzwemt bleek dit jaar meer dan een sterk verhaal.
Goed, de baai is dus niet leeg, maar vissers kunnen er geen inkomen meer bij elkaar vissen. De vishandelaren zijn weg. Er wordt nog gevist voor gebruik in de baai en eigen gebruik.
Voor Yerson een tegenvaller. Maar toch, hij kon het deel van zijn lening van dit jaar wel betalen, zijn bootje is prachtig opgeknapt, het leven van een visserman wordt weer afgewisseld met het boerenwerk en al met al gaat het hem goed.

Evani
In april is Kristi, de vriendin van Djolt, vanuit San Fransisco naar Costa Rica gekomen. Djolt heeft haar de laatste weken geholpen met huis en haard op te ruimen om met zo min mogelijk bagage in het vliegtuig te stappen.
Voor de bevalling zijn ze naar San Jose gegaan. Ze hadden een appartement voor een maand gehuurd en op 2 juni wordt Evani Marianne den Hartogh Bennewitz geboren.

Een week later trok het jonge gezin in de volgeladen pick-up en een baby van een week naar La Cruz. “We waren net de Hillbillys”
Het huis was gelukkig comfortabel, maar niet afgebakken op een baby’tje. Er moesten planken en kastjes komen en toen het vocht van het beginnende regenseizoen toesloeg was een airco de uitkomst. Liters water trekt zo’n ding het huis uit. Een vochtigheids graad van 95 % heeft ie in korte tijd teruggebracht naar 75 %. Maar hoe je ook ‘aircoot’ toch gaat in het regenseizoen alles schimmelen!
Mari (de vrouw van Oscar) waste zich suf aan babykleertjes en niets werd droog en dus werd er een wascombi aangeschaft. Een droger in de tropen! Ja wat een zegening. Soms is het al heerlijk om gewoon je kleren en handdoeken even echt droog te maken voor je het gebruikt.

Maar ja een huisje met 2 slaapkamertjes van 3 x 3 m is niet echt een huis waarin je gasten kan ontvangen. Daarom werd besloten om de werkplaats die in de eerste instantie gebouwd was als woonhuis, verder af te bouwen.
Dat leek niet veel werk! Maar een kunstenaar kan het nu eenmaal niet laten om er iets erg moois van te willen maken. Dus duurde het wat langer, maar het is een waar kunstwerk geworden. En voor degenen die in dit prachtige ecopark wil verblijven te huur.

Overstroming
In 2006 had het in de winter (sept., okt., nov.), niet geregend. De kreek was zelfs droog gebleven! Klimaatsverandering? De winter van 2007 bracht overstromingen teweeg. Een groot deel van Guanacaste had last van overstromingen. Op de finca ging het er ruig aan toe, maar de schade viel mee.
Alleen de nieuwe kwekerij was weggespoeld. Voor Oscar die veel werk had gehad aan het in potjes zetten en planten van vele boompjes was het erg, maar toch, als iedereen er goed doorheen is gekomen is het gelukkig allemaal goed afgelopen.
Half oktober kwam Roelant versterking bieden bij het timmerwerk. De tocht van het vliegveld naar de finca was een waar avontuur.

Kristi was voor een maand met Evani naar San Fransisco, om even bevrijd te zijn van de regen en vooral de modder. Ze was net op tijd weg, de brug bij Soley begaf het en Djolt en Roelant konden niet naar huis.
De auto werd bij het hotelletje van Kees gestald en Kees bracht hen tot aan de kapotte brug van waaruit ze te voet, door wildwaterkreken het huis uiteindelijk konden bereiken.

De kwekerij
Het verzamelen van zaden is makkelijker gezegd dan gedaan. Het is toch een soort bingo. Je moet weten waar de bomen staan waarvan je verwacht dat ze in de zomer hun zaden verspreiden op een stukje grond waar jij ze kan rapen en dan moet je er op het juiste tijdstip zijn. Bingo! Of niet. Als het ‘niet’ is moet je weer een jaar wachten.
Vervolgens worden de zaden veelal gepeld en dan in zakjes gedaan. 5000 zakjes vullen met zorgvuldig samengestelde aarde! De aarde wordt gemengd met de vliesjes van rijst, een afvalproduct van de rijstfabriek en gratis op te halen. Maar wat een stofbende voordat je een paar zakken netjes gevuld achter in je pick-up hebt staan.
Veel zaden komen niet tot leven, maar sommigen hebben geduld. Dit is een foto van een guanacastezaad. Zeven jaar geleden ingemetseld in de betonvloer en nu bij het aansmeren met een dunne toplaag heeft hij water opgezogen, is uitgezet en heeft een flink gat in de betonvloer gemaakt. Wortelschieten zal wel niet gaan, maar een guanacasteboom in je huis wil je toch ook niet.

De kwekerij heeft inmiddels een geweldige aanvulling gekregen door de passie van Kristi om planten te kweken.
De planten worden overal vandaan gehaald en Oscar klimt in bomen om ‘luchtplanten’ te vergaren. Achter het huis is een groot schaduwnet gespannen in de hoop dat de collectie de droge zomer goed doorkomt.

Terwijl ik dit schrijf zitten er 6 toekans in de boom dicht bij het huis. De toekan, symbool van de uitzonderlijke biodiversiteit van Costa Rica, is niet makkelijk te spotten. De afgelopen jaren woonde er een toekanpaartje op de finca, dat beschouwden we als een teken dat de natuur meewerkt aan ons streven een ecopark te laten groeien. En nu zijn het er 6!

De kranten maken melding van de sterke vermindering van het aantal apen in Costa Rica. De afgelopen maanden leek het hier ook even zo te zijn. Af en toe een brulaap, maar de slingerapen leken weg te blijven. Leken … want nu zijn ze terug. Iedere ochtend en avond komen ze in een grote troep voorbij. Veel moeders met kleintjes op hun rug. Een vruchtbare kolonie.

 

 

 

Koor Kaliningrad
Het jaar 2007 was een betrekkelijk rustig jaar voor het koor. De samenstelling is stabiel gebleven, en dat gaf ruimte voor een verdere ontwikkeling van de kwaliteit. Regelmatige bezoekers van de concerten merken dit op en het is ook te horen op de nieuwe CD “Milost Mira”. Voor het eerst werd er aandacht besteed aan het verschijnen van een nieuwe CD. Deze CD is in maart 2007 opgenomen in de Doopsgezinde kerk in Sappemeer, waar hij op 16 oktober werd gepresenteerd in een speciaal concert waarbij de hele CD ten gehore werd gebracht. Marianne Pluim nam, tot haar grote verrassing, het eerste exemplaar in ontvangst bij de presentatie. Het tweede exemplaar was voor een vertegenwoordiger van de kerk bestemd. “Milost Mira”, een CD met liturgische liederen, is intussen de vijfde die het koor uitbracht. En is volgens kenners, de beste van het koor tot nu toe.

Er waren 58 optredens buiten Kaliningrad, verdeeld over 3 tournees: 11 in Duitsland, waaronder opnieuw in de Michaëliskirche in Hamburg, 13 in Denemarken, onder meer in de Dom van Odense, en 34 in Nederland. Totaal bezochten ruim 15.000 mensen deze optredens. Het koor werd op verschillende plaatsen, vaak al in de pauze, gevraagd terug te komen.

In de zomermaanden treedt het “Koor van de Dom van Kaliningrad” op voor groepen bezoekers aan de Dom in Kaliningrad. Daar wordt, onder straf regiem van Elena Kramarenko, intensief gerepeteerd. De concurrentie is hevig in Kaliningrad. Meer koren en ensembles azen op deze uitgelezen plek. De Dom is het waarmerk van de stad en trekt veel aandacht.
Niet alleen de concurrentie is sterk, ook kan het zijn dat men vanuit de Dom het muzikale accent gaat leggen bij het gloednieuwe orgel dat in 2007 werd opgebouwd en in januari 2008 met veel publiciteit is overgedragen.
Van vaste verhoudingen is in Rusland weinig sprake. Wanneer de bejaarde man, die zijn rol als bouwmeester van de restauratie van de Dom nu wel zo’n beetje gespeeld heeft, op de een of andere manier uit beeld verdwijnt, zal alles van de ene op de andere dag kunnen veranderen.
Gelukkig heeft het koor inmiddels zoveel stabiliteit en flexibiliteit dat we ons niet meteen zorgen maken.
Het koor heeft, inspelend op de veranderende situatie, een breder repertoire gekozen dan alleen liturgische liederen, folklore en kerstliederen. Er staan nu ook koralen van Bach op het programma, die samen met de vaste organist in 2008 zullen worden uitgevoerd in Kaliningrad.

Ook in het westen speelt concurrentie een rol. Steeds vaker treden, min of meer gelijksoortige koren uit Rusland, Georgië en de Oekraïne in het westen op. Ieder probeert volle zalen te trekken, en dat kan lastig zijn wanneer onverwacht blijkt dat er binnen een week twee koren met een vergelijkbaar repertoire in dezelfde plaats optreden.
Organisatoren proberen dat natuurlijk te voorkomen, maar dat lukt niet altijd.
Bij de publiciteit geven we er onze draai aan:’ Kennelijk is er veel belangstelling voor Russische zang!’ En inderdaad, sommige mensen kunnen er nooit genoeg van krijgen. We horen dat sommige bezoekers geen optreden in de regio willen missen. Het blijkt iedere tournee weer dat er mensen zijn die het “Koor van de Dom van Kaliningrad” op de voet volgen en binnen enkele dagen opnieuw bezoeken.

58 Concerten in het westen is veel. Er zijn enkele plaatsen waar het koor keer op keer terug komt: o.a. Heerenveen, Blokzijl/Steenwijk, Amerongen, Driebergen, Lunteren, Putten, Odense, Roskilde, Hamburg. Vaak is daar dan een plaatselijke organisatie of organisator die het koor graag telkens weer ziet en hoort. Daar trekt het koor meestal ook veel publiek. Het is duidelijk dat er dan een zeker lokaal draagvlak is. Mensen die bezoekers op het spoor zetten, affiches willen ophangen en verdere publiciteit via de eigen kanalen van hun organisatie kunnen verzorgen. Waar zo’n draagvlak ontbreekt, is het een kwestie van hard werken: zelf ruimte regelen, publiciteit verzorgen, voorverkoop regelen en telkens weer zo’n 75 affiches ophangen. De ene dag in Zevenaar, een volgende in Doetinchem, bij Osnabrück of in Dronten!
Daarom: Mensen die een locaal draagvlak ‘hebben’ of in willen schakelen worden van harte uitgenodigd om contact op te nemen met Dik Bolkestein bolkestein@informat.nl

Bijzonder bij de optredens van het koor is dat men steeds een deel van het eigen inkomen (kaartverkoop, Cd’s) afdraagt aan de Dom voor restauratie en onderhoud.
Daarnaast worden er dikwijls uitgangscollectes gehouden, die gemiddeld 3 euro per bezoeker opleveren. Deze collectes zijn bedoeld voor een drietal projecten in Kaliningrad:
Het opvanghuis Jablonka en de ouderenvoorziening, het Blumhaus,
twee projecten van de Duitse evangelische Kirche in Kaliningrad.
In 2006 kwam daar een nieuw project bij. We kregen contact met het schooltje/internaat in Prigoradnaya bij Nesterov, in het uiterste oosten van het gebied Kaliningrad. Een ontroerende armzaligheid waarin kinderen het gelukkig wat beter hebben dan thuis, in het dorpje rond de school. Kinderen in armoedige slaapzalen, een gebrekkige keuken en een verwaarloosd gebouw.
In ons verslag over 2006 zijn de perikelen met Deense Lions uitgebreid besproken. In 2007 kwam er alsnog geld van de Deense Lionsorganisatie. Maar het geld liep dit keer niet via ons, maar via enkele tussenpersonen die klaarblijkelijk niet echt ingevoerd waren in de gang van zaken in Rusland. Zonder enige begeleiding werd het geld bij de betreffende instellingen afgegeven en de besteding werd zo wat twijfelachtig.
Met het geld dat via ons wordt gedoneerd voeren we een stap voor stap beleid uit. De school wordt regelmatig bezocht. Dan wordt besproken wat er nodig is en hoe verbeteringen tot stand kunnen komen. Bekeken wordt wat verschillende zaken moeten kosten om ze daarna stap voor stap te betalen. Zo is de eerste slaapzaal opnieuw ingericht met bedden die overdag als laden in een kast, drie boven elkaar, worden opgeborgen, om zo speelruimte te creëren.
De schoolleiding is er blij mee. De kinderen zijn dat ook. Toen Elena en Dik samen met hen Pasen kwamen vieren, andere gasten waren er niet, kregen alle kinderen een bescheiden mandje met wat snoep mee. O.a. ieder een hardgekookt ei. Twee meisjes van een jaar of 12 die het feestje verlieten aarzelden even en keken naar hen, draaiden om en gaven Elena en Dik ieder hun eigen ei. Nog nooit zo’n ontroerend cadeau gekregen!

De nieuwe regelgeving in Rusland maakt het contact met het schooltje van Prigoradnaya niet eenvoudig. In 2007 werd bepaald dat, afgezien van de routes naar grensovergangen, de strook van 10 km langs de grens verboden gebied is. Alleen toegankelijk voor wie daar woont. Anderen moeten een speciale vergunning en een pasje hebben. Het schooltje ligt binnen deze zone, en mag formeel niet door ons bezocht worden! Dat vergt dus enige zorg!

Binnen de Lionsclub van Kaliningrad weet men van onze actie, die met een mengsel van verbazing en respect wordt bezien. Verbazing dat we zo veel geld aandragen, geld van gulle, anonieme westerlingen. Zoiets is onvoorstelbaar in Rusland. Wanneer je ooit wat geeft is dat opzichtig, en moet goed duidelijk zijn dat je vanuit je goede vermogen een gul gebaar kunt maken. Dat die, in hun ogen toch onbeduidende, koorleden telkens weer met geld aankomen heeft terdege respect gekregen.
Wel moet hier opgemerkt worden dat de financiële bijdrage die via het koor voor de drie projecten naar Kaliningrad komt steeds strikt gescheiden blijft van het budget van het koor. Wat er wordt ingezameld is bij de koorleden onbekend. Het zou voor de meeste koorleden niet uit te leggen zijn dat er via hen geld komt bij onbekende armoedzaaiers.

Dank:
De tournees voorzien de koorleden van een, naar de maatstaven van Kaliningrad, redelijk inkomen. Meer ook niet. De marges zijn smal. Daarom is het buitengewoon belangrijk dat er hier en daar wordt bijgesprongen en wordt geholpen. De Stichting Gireloup draagt bij en verzorgt bovendien elk jaar de uitnodigingen die de koorleden nodig hebben om de vereiste visa te krijgen.
We noemen met name Ton en Coby Schaaksport in Witteveen/Aalten, waar het koor regelmatig gratis en voor niets te gast is in het cursuscentrum De Hof van Aksen. Ook de volkshogeschool van Helnæs in Denemarken biedt telkens vrij onderdak. En het Brinkhotel in Zuidlaren biedt overnachtingen tegen gereduceerde prijs. Ook noemen we Cor Tenkink in Winterswijk en huize Daidalos in Driebergen (dat inmiddels is verkocht).
Zeker waar het lokale draagvlak ontbreekt is het ondoenlijk om telkens weer privé-onderdak (dat ook erg belastend is voor de koorleden) te regelen. We blijven steeds op zoek naar goed onderdak voor het koor!
Daarom, wanneer iemand goed onderdak aan te bieden heeft of daar een idee over heeft, horen we dat graag.
info@gireloup.com

Het Bestuur

Marianne Pluim, Dik Bolkestein, Aldrik van Drooge

Oudehorne mei 2008